ကတီၤဆိကၠိလၢတလၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤန့ၣ်အိၣ်၀ဲလၢကတီၤဆိကၠိဖိသၢနံၣ်မ့တမ့ၢ်တီၤခီၣ်ထံးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဖဲတၢ်မၤစၢၤကရၢလၢအနုၥ်ပၣ်ဃုၥ်ခဲလၢၥ်ဖဲဘံးထိရံယါအပူၤ၀း၀းန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤပၣ်ဃုာ်ဒီတသီတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟု ကယာ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢတဘျီဘၣ်တဘျီ(လၢတၢ်သ့ၣ် ညါစ့ၢ်ကီးအီၤဒ်တၢ်ထီၣ်ကၠိလၢအဆၢ ကတီၢ်ဒၣ်၀ဲ)တီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်ခံမံၤလၢာ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ပာ်ကီၤစ့လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဂီၢ်
ဟံၣ်ဖိဃီဖိဃုၥ်ဒီးဖိဒံဖိသၣ်လၢအနုၥ်ပၣ်ဃုၥ်ဆူတၢ်ထီၣ်ကတီၤဆိကၠိအဂီၢ်တဖၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤကလီန့ၣ်လီၤ.
ဟံၣ်ဖိဃီဖိဃုၥ်ဒီးဖိသၣ်လၢအဆဲးလီၤမံၤဆူမုၢ်ဆါကတီၢ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ကွၢ်ထွဲအပူၤတဖၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တနံၣ်တဘျီတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲန့ၣ်လီၤ.
Free Kinder အတၢ်ကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘး
Free Kinder န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲလၢပှၤကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်လီၤ.
ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်တလိၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ကွၢ်ထွဲအကးမ့တမ့ၢ်ပ့ၣ်စ့ၣ်အကး,အီးစတြ့လယါထံဖိကီၢ်ဖိ,မ့တမ့ၢ်တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်အနီၢ်ဂံၢ်အတၢ်အုၣ်သးလၢအကတုၤထီၣ်ဘးလၢအကန့ၢ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. နတလိၣ်ကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘး၀ဲဒၣ်လၢအီးစတြ့လယါပဒိၣ်ဖိသၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲအတၢ်ဟ့ၣ်စၢၤစ့ Australian Government Child Care Subsidy (CCS) လၢတၢ်ကဒိးန့ၢ် Free Kinder အဂီၢ်ဘၣ်.
နဒိးန့ၢ်ဘၣ် Free Kinder သ့ထဲဒၣ်လၢတီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤတခါလၢတဘျီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤကသံကွၢ်နၤလၢနကဘၣ်ဆဲးလီၤမံၤလၢလံာ်တဘ့ၣ်အဂီၢ်,ကွဲးလီၤတၢ်မၤစၢၤလၢနကဒိးန့ၢ်ဘၣ် Free Kinder တခါအမံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲနဖိမ့ၢ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်တီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤအါန့ၢ်တဖျၢၣ်အခါ,နကြၢးဒုးသ့ၣ်ညါတၢ်မၤစၢၤတခါလၢ်လၢ်လၢနအဲၣ်ဒိးမၤန့ၢ်သူ၀ဲဒၣ် Free Kinder အလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်တၢ်ကမၤန့ၢ်၀ဲဒၣ် Free Kinder အစ့တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်
တီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤတဖၣ်ဟ့ၣ်၀ဲဒၣ် Free Kinder ဒီးမၤန့ၢ်စ့တၢ်မၤစၢၤလိၤလိၤလၢဘံးထိရံယါပဒိၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်၀ဲဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်တလိၣ်ဃ့ထီၣ်ကဒါက့ၤတၢ်လၢအကစၢ်ဘၣ်,နတၢ်အလဲတဖၣ်န့ၣ်တၢ်ကထုးကွံာ်အီၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်ပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတီၤဖိသၣ်လၢအထီၣ်ကၠိလၢအဆၢကတီၢ်ဒၣ်၀ဲတခါအပူၤန့ၣ်နတၢ်ထီၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်တလိၣ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤဘၣ်.
ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်လၢအသူတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်ဒီတနံၤ တီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ်၀ဲစ့လၢအတလိၣ်ဟ့ၣ်၀ဲဒၣ်တဖၣ်အံၤ လၢ Free Kinder တၢ်ဃ့အလဲတခါစုာ်စုာ်အပူၤ လၢအကွဲးလီၤအသးဆှဲဆှဲဖိ လၢဘူးလဲအလံာ်ပာ်ဖျါလၢအစံး “ဘံးထိရံယါပဒိၣ် Free Kinder တၢ်ဟ့ၣ်စၢၤအလဲ” အသိးန့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤစ့တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်ကဲထီၣ်အသးဒီးနၤလၢတလၢၥ်စ့လၢနဆ့ထၢၣ်ပူၤန့ၣ်ဒ်လဲၣ်
တၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤစ့တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်တၢ်ကဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢနတၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤအဂီၢ်ထီဘိလၢဒီတနံၣ်ကျၤၤအတီၢ်ပူၤ(အဒိ တနွံတဘျီမ့တမ့ၢ်ခံနွံတဘျီ)အသိးလီၤ. နကသ့ထံၣ်ဘၣ်စ့အနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးဆှဲဆှဲဖိလၢအကွဲးလီၤအသးလၢ‘Victorian Government Free Kinder offset’ အလိၤန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်ဃးမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးန့ၣ်တၢ်ကသူအီၤလၢနတၢ်အလဲတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်ဒီးမ့ၢ်တၢ်အံၤတၢ်ကဒုးနဲၣ်အီၤလၢလံာ်ဒုးနဲၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်တၢ်ဟ့ၣ်အလဲအပူၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်,၀ံသးစူၤကတိၤတၢ်လိၤလိၤဒီးနတီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. နဖိမ့ၢ်ထီၣ်ကၠိအါန့ၢ်ဒံး ၁၅ နၣ်ရံၣ်လၢတနွံအတီၢ်ပူၤန့ၣ်, နၣ်ရံၣ်အပိၣ်တဖၣ်အံၤကျိၣ်စ့တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်တၢ်တဟ့ၣ်အီၤဘၣ်.
ဖဲနမ့ၢ်ကြၢးဘၣ်၀ဲဒၣ်လၢခီၣ်မီ၀ဲး(သ)တၢ်ကွၢ်ထွဲဖိသၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤ(Commonwealth Childcare Subsidy)အဂီၢ် တၢ်ကသူအီၤလၢညါလီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်၀ဲနကဘၣ်ဟ့ၣ်ထဲဒၣ်တၢ်အလဲအနီၣ်ဂံၢ်လၢအအိၣ်တ့ၢ်ဖဲ CCS ဒီး Free Kinder တၢ်ဟ့ၣ် အနီၣ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွး၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.
အဒိန့ၣ်-
- သး 4 နံၣ်ဖိသၣ်တဂၤလၢအလဲၤထီၣ် ဒီတသီတၢ်ကွၢ်ထွဲဒီးတီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢတနွံ 3 သီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်မၤစၢၤကရၢကဃ့၀ဲတၢ်အလုၢ်အပှ့ၤလၢတနွံ ၃ သီအဂီၢ်(ပၣ်ဃုၥ်ကတီၤဆိကၠိနၣ်ရံၣ်တဖၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲအါထီၣ်အနၣ်ရံၣ်တဖၣ်)န့ၣ်လီၤ.
- ဟံၣ်ဖိဃီဖိကဒိးန့ၢ်ဘၣ်CCS ၂၅၂ ဒီလၤလၢတနွံအဂီၢ်လီၤ.
- ဖဲ ၂၀၂၅ န့ၣ်, တၢ်မၤစၢၤကရၢကဃ့ထီၣ်တၢ်အဘူးအလဲ ၂,၁၀၁ ဒီလၤလၢတၢ်မၤစှၤလီၤတၢ်အပှ့ၤတနွံတဘျီအဂီၢ်လၢ ၄၀ နွံအတီၢ်ပူၤ(၅၂.၅၃ ဒီလၤလၢတနွံအဂီၢ်)လီၤ.
- ဟံၣ်ဖိဃီဖိဟ့ၣ်၀ဲ ၅၅.၄၇၈ ဒီလၤလၢတနွံအဂီၢ်ဖဲတၢ်ဟ့ၣ် CCS ၀ံၤအလီၢ်ခံဒီး ကတီၤဆိကၠိအလဲလၢတၢ်မၤစှၤအပှ့ၤန့ၣ်ကလီ၀ဲဒၣ်လီၤ.
၀ံသးစူၤမၤနီၣ်ဘၣ်တက့ၢ်. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အဒိဧိၤဒီးတၢ်အလုၢ်အပှ့ၤကလီၤဆီလိၥ်အသးဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢနီၢ်တဂၤစုၥ်စုၥ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အဖီခိၣ်ဒီးတနံၣ်တဘျီကတီၤဆိကၠိတၢ်မၤစှၤလီၤတၢ်အပှ့ၤကလီအိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
Updated