Sa solia vakailavo na matanitu o Vikatoria e voleka ni $5 na bilioni e na loma ni tini na yabaki me tauyavutaki na Murivuli ni Yabaki Tolu se na Three-Year-Old Kindergarten – ka sa dola raraba e na matanitu oqo.
Ka kena balebale oqo ni na vakuri e na dua na yabaki na vuli, na tubu, na qito kei na veimaliwai vakai caba kei ira na gone e na vanua ko Vikatoria.
Na nodra vakaitavi na gone yabaki tolu e na porokaramu ni murivuli ka tiko na kena vakatagedegede e cake e na vukea na kena liaci na veika me baleta na nodra vakavulici, veituberi vakabula, vatakei na ka kece me baleta na tiko bulabula ni gone.
E ra vulica na gone lalai na veika e tiko wavoliti ira e na loma ni qito se vakatatalo
Na vuli e tauyavutaki e na qito se vakatatalo e mataqali vuli uasivi duadua vei ira na gone lalai. E solia vei ira na gone na galala me ra vakayagataka na nodra vakasama, e tara cake na nodra buli vosa ka vukea talega kina na nodra vulica na wiliwili kei na tuvatuva ka. E ra na rawa talega ni vulica na veimaliwai kei ira na tani, na veiwasei, na vakarorogo kei na kena muloci vinaka na yalodra.
E dola tu na rua na yabaki ni murivuli saumi oqo kivei ira kece na gone e Vikatoria (All children in Victoria have access to two years of funded Kindergarten)
O ira kece na gone ena matanitu oqo e ra rawa ni vukei mai na yabaki 2022 ka na rawa ni ra vakayagataka e lima na aua ni murivuli sauma e na vei macawa. E na tubu na aua kina 15 na aua ena veimacawa mai na yabaki 2029.
Na vanua cava ga e na lakova na nomu gone me lai murivuli, o qasenivuli kei na ira na tereni taki vakavuli era na liutaka na poropokaramu (No matter where your child goes to kindergarten, teachers and trained educators will lead the program)
O ira na gone era na rawa ni lewena e dua na porokaramu ni murivuli e na vanua ni veiqaravi siga taucoko vei ira na gone - (long day care) se ena dua na koronivuli ni murivuli tu vakataki koya (standalone kindergarten).
O ira na gone lalai e ra vulica na veika me baleta na vuravura e na loma ni qito se vakatatalo
E ra vulica na veimaliwai vakaicaba vata kei ira na tani, na veiwasei, na vakarorogo, kei na muloci vinaka ni yalodra
E na porokaramu ni murivuli e ra vakayagataka na gone na qito se vakatatalo me tara cake na nodra buli vosa kei na vuli me baleta na wiliwili kei na tuva ka.
Ko ira na qasenivuli kei na dau ni vuli e ra vukei ira na gone me ra dau vakadidike, dau vakasama ka yalo dei me baleta na vuli
-
- Korovuli ni murivuli tu vakataki koya
- Porokarmau ni Murivuli - Na gone era lewena na porokaramu ni murivuli vaka tiki ni siga lavaki kei na vaka aua
- Veiqaravi siga taucoko
- Porokaramu ni Murivuli - Na gone era na lewena na propokaramu ni murivuli me tiki ni nodra gauna ni qaravi siga taucoko
- Vuli kei na Veiqaravi - Na veiqaravi siga taucoko e soli kivei ira na gone mai na yabaki 0 ki na 6
Na vei porokaramu ni murivuli saumi e dodonu me na sotava na lawa ni matanitu me baleta na taqomaki kei na vakatagedegede ni veika lavaki ka e tuvana na Victorian Early Years Learning and Development Framework.
Na veiqaravi siga taucoko e rawa ni solia e dua na siga taucoko ni vuli kei na veiqaravi, ka vaka kina na porokaramu murivuli porokaramu. Na porokaramu ni murivuli ka liutaka na qasenivuli e semati vata kei na aua ni vuli kei na veiqaravi. E na tuvatuva tu vakataki koya, na porokaramu ni murivuli e na dola ga e na tiki ni siga kei na gauna lavaki. Na tiki ni siga kei na gauna e na lavaki mai vei na tabana ni murivuli.
Na kena digitaki na vanua me vakau kina na nomu gone e na vakatau e na mataqali tuvatuva e soli tiko ena nomu i tikotiko, kei na mataqali tuvatuva e na ganita vinaka na nomu matavuvale kei na nomu gone
- Korovuli ni murivuli tu vakataki koya
-
Veivosaki kei na tabana ni murivuli ena nomuni i tikotiko ka taroga na nodratou tuvatuva ni vakacuru gone vatakei na kena dede, ka sikova na nodratou vale ni veiqaravi kei ira na kena vakalesilesi. E na kena kunei na tabana ni murivuli e na nomuni tikotiko kei na vei tukutuku me baleta na kena digitaki na tabana e na daumaka ki na nomu matavuvale, raica na: How to choose a kindergarten
Na kena digitaki ni murivuli ka tiko na kena vakatagedegede e cake e na vukea na gone me vakayagataka vinaka na nona gauna e na vanua ni murivuli. O na rawa ni raica na vakatagedegede ni vei tabana e na:
-
E vuqa na tabana ni veiqaravi e tiko na nodra tuvatuva ni vakacuru gone ka dau dola e na yabaki ni bera ni tekivu kina na gone ena porokaraku ni murivuli. Sa na daumaka mo na vakasamataka na vaka curumi ni luvemuni ni sa yabaki rua na nona yabaki ni bula.
Na vei matavuvale kei na dauniveiqaravi vei ira na gone sucu mai na Janueri ki na Epereli e na rawa ni ra digia na yabaki cava me tekivu kina na Murivuli Yabaki Tolu. Na matavuvale ena rawa ni digitaka me na curu vuli na gone e na yakabi tarava me lakovata kei na tekivu ni yabaki vakavuli, ia o ira na kena vo ni gone e dodonu me ra yabaki rua e na gauna e ra tekivu kina.
Na gone sucu e loma ni 1 ni Janueri ki na 30 ni Epereli
e na rawa ni ra curu ena Murivuli Yabaki Tolu e na yabaki e ra yabaki tolu kina se na yabaki e ra yabaki va kina
E na vei tikotiko e sega ni rawa ni sotavi na wiliwili ni gone vuli yabaki rua kei ira na qasevuli (educator to child ratio) e ra na sega ni rawa ni curu vuli na gone me yacova ni sa ra yabaki tolu.
Gone sucu e loma ni 1 Me kei na 31 Tiseba ena rawa ga ni curu ena Murivuli Yabaki Tolu e na yabaki e ra yabaki lima kina.
-
Siga ni sucu Vakamacala 2020 2021 2022 2023 2024 21 Tiseba 2016 - 30 Epereli 2017
E tiko vua na matavuvale na kaukauwa ni digitaki koronivuli e na 2022 se 2023 Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau Vetaveta 1 Vetaveta 2 Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau Vetaveta 1 1 Me - 20 Tiseba 2017* Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau Vetaveta 1 21 Tiseba 2017 - 30 Epereli 2018 E tiko vua na matavuvale na kaukauwa ni digitaki koronivuli e na 2023 se 2024 Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau Vetaveta 1 Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau
1 Me - 20 Tiseba 2018* Yabaki 3 Murivuli
Yabaki 4 Murivuli
Vakavakarau * Na tiki ni siga e na Tiseba e cavacava ni ka 4 ni gauna vaka vuli ena koronivuli ni matanitu. Kevaka e cava totolo na gauna vaka vuli ena koronivuli sa digitaka na matavuvale e na tomu 4, e na vakamuri na tiki ni siga lavaki o ya.
-
- Na koronivuli ni murivuli e na nomuni i tikotiko, vaka kina na veiqaravi ena siga taucoko se na (long day care service)
- Na nomuni local council se na tabana ni veiqaravi vei ira na marama kei na gone vaka nasi
- Talevoni ki na Tabana ni Bula (Department of Health - DH) Talevoni Parentline e na 13 22 89
- Monalivaliva 3yo.kindergarten@education.vic.gov.au
Raica na: Three-Year-Old Kindergarten
Reviewed 09 February 2022