တီၤဖိသၣ်,တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤဒ်”တီၤဖိသၣ်ကၠိ”မ့တမ့ၢ်”ဖိသၣ်ဆံးအကတီၢ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့”မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တခါလၢအဘၣ်ထွဲဒီးနဖိအတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်ဒီးတၢ်မၤလိမၤဒိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်စးထီၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအအိၣ်ဒီးကံၢ်စီအဂ့ၤဖဲ ၃ နံၣ်ကတီၢ်န့ၣ်မၤစၢၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဂ့ၤထီၣ်ဒ်သိးကမၤထီၣ်မၤထီလၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤဒီးကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နထၢနုာ်လီၤနဖိအအိၣ်ဖျဲၣ်မုၢ်နံၤလၢ တၢ်စးထီၣ်ကၠိသးနံၣ်အတၢ်ထိၣ်ဒွးအပူၤသ့၀ဲဒၣ် လၢတၢ်ကထံၣ်န့ၢ်နံၣ်လၢနဖိကစးထီၣ်ဘၣ် သးသၢနံၣ် ဒီးသးလွံၢ်နံၣ်တီၤဖိသၣ်ကၠိ မ့ၢ်နံၣ်မနုၤလဲၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကတီၤဆိကၠိဂံၢ်ထံးန့ၣ်တယံၥ်တမီၢ်တၢ်ကစးထီၣ်၀ဲလီၤ
လွံၢ်နံၣ်ကတီၤဆိကၠိန့ၣ်ကဲထီၣ်က့ၤ၀ဲကတီၤဆိဂံၢ်ထံး, တၢ်ကစးထီၣ်အီၤဖဲ ၂၀၂၅ အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲ ၂၀၂၆ နံၣ်အပူၤ, Pre-Prep ပၢၢ်တုၤလၢ ၂၅ နၣ်ရံၢ်န့ၣ်တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤသ့လၢဖိသၣ်တဖၣ်လၢ-
- ပှၤအိၣ်ဟဲလၢတၢ်အိၣ်သး လၢအမ့ၢ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ မ့တမ့ၢ် ပှၤဃ့ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်အိၣ်ကဒုတဂၤ
- တၢ်ပာ်ပနီၣ်ထံၣ်အီၤဒ်ပှၤအဘီရံကၠၢၣ်နၢၣ် ဒီး/မ့တမ့ၢ် ထိရ့း(တ)စထရ့းကီးဖိ
- ပှၤလၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ဆဲးကျိးအိၣ်ဒီး ဖိသၣ်တၢ်ဒီသဒၢ
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်တၢ်လီၤဆီလၢတၢ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ဆူလွံၢ်နံၣ်ကတီၤဆိကၠိဒီးကတီၤဆိကၠိဂံၢ်ထံးတအိၣ်၀ဲဘၣ်. ကၠိဂံၢ်ထံးဟ့ၣ်အါထီၣ်နၣ်ရံၣ်တဖၣ်လၢဖိသၣ်တဖၣ်ကမၤလိဘၣ်တၢ်ဒီးရ့လိၥ်မုၥ်လိၥ်ခီဖျိတၢ်လိၣ်ကွဲ ကတီၤဆိကၠိဂံၢ်ထံးန့ၣ်တၢ်ကဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤခီဖျိ ကတီၤဆိကၠိလၢတၢ်သိၣ်လိမုၢ်နံၤဖုၣ်/ဆၢကတီၢ်လီၤဆီ(နၣ်ရံၣ်အဖုၣ်ကတီၤဆိကၠိ) ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲမုၢ်ဆါကတီၢ်အလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကတီဆိကၠိဂံၢ်ခီၣ်ထံးဒီးသၢနံၣ်ကတီၤဆိကၠိခံခါလၢၥ်မ့ၢ်ကတီၤဆိကၠိလၢတလၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤအကျါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဃုထံၣ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးကတီၤဆိကၠိလၢအတလၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤတဖၣ်.
တီၤဖိသၣ်အနၣ်ရံၣ်တဖၣ်
သၢနံၣ်ကတီၤဆိကၠိကျိၣ်စ့တၢ်ဆီၣ်ထွဲတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤတဖၣ်တၢ်မၤန့ၢ်အီၤသ့လၢ တနွံန့ၣ် ၅-၁၅ နၣ်ရံၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိၣ်စ့တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢလွံၢ်နံၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်တၢ်မၤန့ၢ်အီၤသ့၀ဲတနွံန့ၣ် ၁၅ နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. ကတီၤဆိကၠိဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်ကစှၤလီၤ၀ဲကယီလၢ ၂၅ နၣ်ရံၣ် စးထီၣ်ဖဲ ၂၀၂၆ , ဒီးပၢၢ်တုၤလၢ ၃၀ နၣ်ရံၣ် စးထီၣ်ဖဲ ၂၀၂၈ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အစၢလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်အုၣ်သးတဖၣ်-
ဖိသၣ်လၢအလဲၤဆူတီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတခါ ကစးထီၣ်အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဒ်သိးမ့ၢ်တၢ်ကဒွးတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးကွၢ်နီၣ်နီၢ်ဂံၢ်တဖၣ်ဒီးလံာ်ဖျၢၣ်တဖၣ်, ဒီးမ့ၢ်တၢ်ကဃဲာ်လီၤဘှါလီၤတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. နဖိကသူၣ်ထီၣ်အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤအသး ဒီးအတၢ်သ့ဆၢ ထၢၣ်လၢအကစၢ်အခီၣ် ဖဲတီၤဖိသၣ်အံၤ ဒီးမၤလိန့ၢ်ပှၤဂ့ၢ်၀ီဒီးသးတၢ်တူၢ်ဘၣ် အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကရ့လိာ်မုာ်လိာ်သးဒီးမၤန့ၢ်တံၤသကိးလၢအသီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါပၥ်ဖျါ၀ဲလၢဖဲ ၁၆နံၣ်ကတီၢ်န့ၣ်, ကၠိဖိတဖၣ်ထီၣ်ဘၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ၂ မ့တမ့၃ နံၣ်အပူၤတချုးအစးထီၣ်ကၠိန့ၣ်မၤန့ၢ်အဲကလံးဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤလၢတထီၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်မိၢ်ပၢ်ဒီးတီၤဖိသၣ် အပှၤသိၣ်လိနဲၣ်ယုၤတၢ်တဖၣ် မၤသကိးတၢ်တပူၤဃီဒ်လဲၣ်-
တီၤဖိသၣ်မၤတၢ်ဂ့ၤကတၢၢ်ဒ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးဃုာ်တၢ်လၢမိၢ်ပၢ်,ပှၤကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်တၢ်တဖၣ်,ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဒီးသရၣ်သရၣ်မုၣ်တဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤအိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. ဒ်မိၢ်ပၢ်,ပှၤကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်တၢ်တဂၤအသိး,နမ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤအကါဒိၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးနဖိအတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. နသိၣ်လိအီၤဒီးတၢ်အဘၣ်ကမၣ်, နကျိာ်, လုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးတၢ်အလုၢ်အပှ့ၤတဖၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဒ်သိးတၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသး၀ါဒီးတၢ်ပးကဲတၢ်န့ၣ်လီၤ. သရၣ်သမါတဖၣ်ကကတိၤတၢ်ဒီးနၤ ဘၣ်ဃးတၢ်မနုၤတဖၣ်ကဲထီၣ်အသး လၢတီၤဖိသၣ်အပူၤလဲၣ် ဒီးကျိၤကွာ်လၢတၢ်ကမၤစၢၤနဖိအတၢ်ကမၤလိတၢ် လၢဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃး နဖိအတၢ်သးစဲတဖၣ် ဒီးမ့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးမၤလိန့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
နမၢနတီၤဖိသၣ်အသရၣ်သရၣ်မုၣ် လၢအကရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်နၤပှၤကတိၤကျိးထံတၢ်တဂၤ လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်တခါလၢ်လၢ်အဂီၢ်သ့လီၤ. လၢမဲာ်သကိးမဲာ်သ့ မ့တမ့ၢ် ခီဖျိလီတဲစိ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဂီၤမူန့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်အလဲလၢအပာ်ဃုာ်လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိကမၤန့ၢ်သူတၢ်မၤစၢၤတခါအံၤအဂီၢ်န့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်.
တၢ်မနုၤကဲထီၣ်အသးလၢတီၤဖိသၣ်အပူၤလဲၣ်-
သရၣ်/သရၣ်မုၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဖိသၣ်တဖၣ်လၢကမၤလိတၢ်ခီဖျိတၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်ဘၣ်တဘၣ် ကပၣ်ဃုာ်တၢ်တ့တၢ်ဂီၤ, တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢတၢ်, တၢ်စွါထီၣ်တၢ်, တၢ်ခူၣ်တၢ်ပူၤ ဒီးတၢ်ဃ့ၢ်လိာ်ကွဲ လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အချၢတဖၣ်, တၢ်လိာ်ကွဲဒီးတၢ်လိာ်ကွဲတဖၣ် ဒီးတၢ်ဖးလံာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဖိသၣ်လၢအကသူ၀ဲဒၣ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်ကမှံတၢ် ဒီးမၤတၢ်ထံၣ်န့ၢ်တၢ်အသီတဖၣ် ဖဲမၤသကိးတၢ်ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် ခီဖျိတၢ်နီၤဟ့ၣ် ဒီးတၢ်မၤတၢ်လၢအမ့ၢ် တဂၤမၤ၀ံၤမးအဂၤတဂၤမၤ၀ဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ်ကမၤလိန့ၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်ကလုၢ်, တၢ်ကတိၤ ဒီးကျိာ်, ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ကကတိၤတၢ် ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ်အဲးကလံးအကျိာ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တီၤဖိသၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ပပှၤတ၀ၢလၢအအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်ထူသနူတၢ်ဆဲးတၢ်လၤအါမံၤတခါလီၤ-
တီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ် တူၢ်လိာ်မုာ်မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်သးအါမံၤအါကလုာ်အပူၤ လၢအကမၤဘၣ်ထွဲအသးဒီး အ၀ဲသ့ၣ်အပှၤတ၀ၢန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်တခါအိၣ်၀ဲဒၣ် လၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ်ထံၣ်လိာ်သး ဒီးနီၤဟ့ၣ်လိာ်သးတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢတဂၤဒီးတဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
သရၣ်သရၣ်မုၣ်တဖၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးနဖိ ဒီးနလုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမၤစၢၤအ၀ဲသ့ၣ် လၢအကကတဲာ်ကတီၤပာ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်လၢအခီပညီအိၣ်၀ဲဒၣ် လၢနဖိအဂီၢ်, ပၣ်ဃုာ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ လၢအဒိးသန့ၤထီၣ်လၢ လုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤအမုၢ်နံၤ ဒီးမူးတဖၣ် ဒီးမၤလၤကပီၤတၢ်တဒ်သိးလီၤဆီ လၢအအိၣ်လၢဘံးထိရံယါအပူၤန့ၣ်လီၤ.
သရၣ်သရၣ်မုၣ်တဖၣ် ဒုးပၣ်ဃုာ်ပှၤကိးဂၤဒဲး လၢတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်အပူၤ, မ့ၢ်ဒ်သိးဖိသၣ်တဖၣ်လၢ အတကတိၤအဲးကလံးကျိာ် ကအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်တမံၤဃီလၢကလိာ်ကွဲ ဒီးမၤလိန့ၢ်တၢ်ဒ်ဖိသၣ်အဂၤတဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. တီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတနီၤန့ၣ်အိၣ်ဒီးပှၤသိၣ်လိတၢ်ဖိလၢအကတိၤကျိာ်ခံကျိာ်သ့ လၢအကမၤစၢၤဖိသၣ် လၢအကတိၤအဲးကလံးကျိာ်ထဲတစဲးဖိ မ့တမ့ၢ် နီတစဲးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ်တၢ်သိၣ်လိစ့ၢ်ကီးအီၤ လၢအကမၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့အသးဒီးပှၤဂၤ ဒီးတူၢ်လိာ်ပှၤအဂၤတဖၣ် ဒီးပာ်ကဲလုၢ်လၢ်ထူသနူလၢအလီၤဆီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအကလုၥ်တဖၣ်
ဖိသၣ်တဖၣ်ထီၣ်၀ဲသၢနံၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဖဲတၢ်ကွၢ်ထွဲနံၤထီအလီၢ်(တၢ်ကိးစ့ၢ်ကီးအီၤလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲဖိသၣ်အလီၢ်)လီၢ်ခၢၣ်သးမ့တမ့ၢ်ဖဲတၢ်ကွၢ်ထွဲနံၤဖုၣ်(တၢ်ကိးစ့ၢ်ကီးလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲမုၢ်ဆါကတီၢ်တဖၣ်)ကတီၤဆိကၠိတၢ်မၤစၢၤကရၢန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အံၤညီနုၢ်ဟ့ၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးသၢနံၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကွၢ်ထွဲဒီတနံၤအလီၢ်တခါ ဟ့ၣ်၀ဲဒၣ်ဒီတနံၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်, ပၣ်ဃုာ်တီဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတခါသ့လီၤ. သရၣ်သရၣ်မုၣ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ တီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ် တၢ်ထၢနုာ်လီၤသူသကိးအီၤ ဃုာ်ဒီးတၢ်ပာ်ဖှိၣ်အါထီၣ်နၣ်ရံၣ် လၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဂီၢ်သ့လီၤ.
လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲတဘျီဘၣ်တဘျီတခါအပူၤ,တီၤဖိသၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်ကမၤတၢ်ထဲဒၣ်လၢနံၤသီလီၤလီၤဆီဆီတဖၣ်ဒီးလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤလီၤဆီဆီတခါအပူၤလီၤ. တၢ်ကွၢ်ထွဲတဘျီဘၣ်တဘျီအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်ညီနုၢ်လဲၤတရံးအသးတနံၣ် 40 နွံဖဲကၠိထီၣ်အကတီၢ်ဒီးဟံးန့ၢ်နံၤသဘျ့တဘျီဃီဒီးကၠိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မုၢ်နံၤဒီးနၣ်ရံၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီလီၤအီၤခီဖျိတီၤဖိသၣ်အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ.
Updated